Dział Edukacji i Szkoleń (SE)

Kontakt

Dział Edukacji i Szkoleń
Narodowe Centrum Badań Jądrowych
ul. Andrzeja Sołtana 7
Park Naukowo Technologiczny (bud. 3AB)
05-400 Otwock

tel. +48 22 27 31 612
fax +48 22 779 34 81
deis@ncbj.gov.pl

Misją Działu Edukacji i Szkoleń jest szerzenie wiedzy o jednym z najwspanialszych odkryć, jakim było odkrycie promieniotwórczości, o źródłach promieniotwórczości, jej charakterystyce i zastosowaniach w nauce, technice, ekologii i medycynie. Wiedza na ten temat wciąż nie jest powszechna, a jej przyswojenie często przesłania irracjonalny strach przed promieniowaniem. Naszą misją jest pokazanie – w drodze wykładów i pokazów – jak doskonale umiemy zmierzyć poziom promieniowania, wykorzystać i określić warunki, w których niesie ono zagrożenie, a także kiedy jego wykorzystanie niesie skutki dobroczynne. Tę misję wypełniamy przez systematyczne kontakty z uczniami szkół ponadpodstawowych, nauczycielami, studentami wyższych uczelni, wreszcie z zainteresowanymi osobami, które chcą odwiedzać nasz ośrodek. Niezależnie od zajęć na terenie ośrodka Świerk, działamy aktywnie podczas licznych festiwali i pikników naukowych. Staramy się także być zawsze gotowi do odpowiedzi na indywidualne pytania nadsyłane do nas pocztą elektroniczną lub zwykłą.

Podstawowe zadania Działu Edukacji i Szkoleń NCBJ obejmują propagowanie wiedzy o promieniotwórczości naturalnej i sztucznej, fizyce i technice jądrowej oraz jej zastosowaniach w przemyśle, medycynie i innych dziedzinach nauki. Krzewienie tej wiedzy jest obowiązkiem specjalistów zajmujących się fizyką jądrową, gdyż narosło wobec niej wiele uprzedzeń stanowiących często barierę dla postępu w ochronie zdrowia i ochronie środowiska.

Zakodowany przez lata strach przed bombą atomową, spotęgowany wyolbrzymianiem skutków awarii czarnobylskiej, a często również nieodpowiedzialnymi komentarzami mediów, powoduje, że reakcje społeczne potrafią być tyle gwałtowne, co irracjonalne. Prawda, którą zna każdy lekarz, że promieniowanie jądrowe może być wykorzystane z wielkim pożytkiem dla zdrowia ludzi zarówno dla wczesnego, precyzyjnego diagnozowania, jak i skutecznej terapii, nie dociera często do tych, których ta informacja powinna dotyczyć - przede wszystkim do ludzi, z których co piąty zapewne umrze w wyniku choroby nowotworowej, a którego życie może być uratowane dzięki zastosowaniu fizyki jądrowej w medycynie. Ludzkość, która domaga się coraz większych dostaw energii, przyzwala na gigantyczne zatrucie środowiska przez elektrownie węglowe (odpady z tych elektrowni zawierają znaczną liczbę naturalnych substancji promieniotwórczych), a jednocześnie neguje sens budowania stosunkowo czystych ekologicznie elektrowni jądrowych. Zamiast rzeczowych dyskusji pojawia się argumentacja siłowa w postaci protestów ulicznych, blokowania transportów odpadów promieniotwórczych itd. Trudno znaleźć inną radę na taką postawę, jak podjęcie się rzetelnej edukacji, w której społeczność powinna uczestniczyć w znacznie większym niż dotychczas stopniu.

Sprawa ta jest paląca szczególnie w Polsce, w której programy nauczania fizyki zostały zredukowane do minimum. Te ostatnie jest już tak okrojone, że można zakwestionować w ogóle sens takiego nauczania o świecie i jego funkcjonowaniu. W zredukowanych programach prawie nie ma miejsca dla omawiania zjawisk związanych z wieloma zagadnieniami z zakresu fizyki jądrowej. W jaki sposób młody człowiek ma potem zrozumieć wielkie i trudne spory związane z energetyką jądrową? Dział Edukacji i Szkoleń próbuje choć w części zapełnić powstałą lukę w wykształceniu młodzieży i zaprasza ją na lekcje fizyki jądrowej. Nasza propozycja edukacyjna, oparta o udokumentowane fakty, pomaga ukształtować racjonalne poglądy w tej dziedzinie i umożliwić prowadzenie potem rzeczowych dyskusji w spornych kwestiach. Organizowane przez nas „nietypowe lekcje fizyki”, wystawa poświęcona postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi, Laboratorium Fizyki Atomowej i Jądrowej dla szkół, jak i możliwość obejrzenia modelu elektrowni jądrowej cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem.  Prowadzimy też kursy doskonalące i konsultacje dla nauczycieli.

Mamy nadzieję, że nasza działalność edukacyjna pozwala uzupełnić i pogłębić wiedzę zdobywaną w szkołach różnego typu.

Zadania

Propagowanie wiedzy o:

• promieniowaniu, zwłaszcza promieniowaniu jonizującym;
• promieniotwórczości naturalnej i sztucznej;
• fizyce i technice jądrowej;
• zastosowaniach fizyki jądrowej w przemyśle, medycynie i innych dziedzinach nauki.